اهداف و محورهاي همايش
1388/2/12 شنبه 1
1387/8/19 یکشنبه

راهبردهاي لازم براي توسعه آموزش از راه دور   

 

 

مقدمه :

 

آموزش از راه دور بدون ترديد توانسته است  بسياري از مسائل و مشكلات آموزش هاي حضور سنتي دانشگاهي را به نحو مطلوب

حل كند. از عمده ترين اين مسائل ظرفيت محدود جذب دانشجو در نظام دانشگاهي حضوري، انعطاف ناپذيري در اختصاص اوقات آموزش و يادگيري و مخارج هنگفت ارائه آموزش هاي حضوري بوده است. توانايي حل مشكلاتي با چنين ابعاد گسترده وعميق در آموزش عالي تنها با رويكرد نوآورانه و آينده نگر فراهم آمده است و بدون چنين رويكردي مطمئناً آموزش عالي كشور ما با مسائل و معضلات غير قابل پيش بيني مواجه مي شد.

 

الف) تحول بنيادين در رويكرد هاي روانشناسي يادگيري

 

نيمه اول قرن بيستم دوران تفوق بي چون و چراي ديدگاه روانشناسي رفتاري بر تمام شئون تعليم و تربيت بود. اين ديدگاه كه يادگيري را تغيير رفتار بيروني در اثر انواع شرطي سازي تعريف مي كند تنها بر عوامل محيطي شامل محركها و تقويت ها تأكيد دارد. ملاك و معيار ارزشيابي ها در اين ديدگاه يافته هاي علمي متبلور در گفتار و عملكرد معلم و منابع درسي است كه بايد به شاگرد منتقل گردد و ميزان موفقيت شاگرد با درجه تطابق عملكرد او با آنچه از بيش به عنوان هدفهاي رفتاري برايش تعيين شده سنجيده مي شود.

روانشناسي شناختي مطالعه فراگردهاي ذهني شامل نحوه دريافت، كسب، پردازش، نگهداري، بازيابي و يادآوري اطلاعات را در كانون توجه خود قرار داده است.  يادگيري در اين رويكرد مشتمل بر كسب دانش و يا تغيير در ساختار ذهني فرد است. رويكرد ساخت گرايي نيز بر معرفت شناسي ساختار گرايي و متن گرايي استوار است. اين ديدگاههاي معرفت شناسي حقيقت مستقل از ذهن را انكار مي كنند و يا حداقل معرفت آن را غير ممكن مي دانند.

نقش معلم در ديدگاه ساخت گرايي صرفاً يك نقش كمك كننده تسهيل كننده و راهنمايي است. به عبارت ديگر يادگيري حاصل تلاش فرد براي ساختن معنا در ذهن است و به همين خاطر مي توان به تعداد افراد دانش يا واقعيت داشت كه همه نيز داراي اعتبار يكسان و برابر هستند.

 

ب) تحول بنيادين در تكنولوژي هاي ارتباطي و توسعه محيط هاي يادگيري

 

اينترنت با تلفيق تمام امكانات تلگراف، تلفن، راديو و كامپيوتر به صورت يك وسيله كامل براي پخش و توزيع اطلاعات و
رسانه اي براي همكاري و تعامل بين افراد بدون توجه به موقعيت جغرافيايي آنان در آمده است. بكارگيري تكنولوژي هاي اطلاعاتي در آموزش عالي در زمينه هاي زير مي تواند ميزان پاسخگويي اين تكنولوژي ها به مسائل و مأموريت هاي آموزش عالي را تعيين كند.

1- مزيت هاي ناشي ارارائه آموزش وانجام يادگيري توسط تكنولوژي هاي اطلاعاتي          2- ارائه ابزارهايي براي طراحي و تهيه آموزش ها   3-  ارائه ابزارهايي براي بهبود بخشيدن به فرايند تصميم سازي و ايجاد مجموعه هاي مختلف (مانند انجمن هاي علمي)

4- ارائه راه كارهايي براي برقراري ارتباط بين مؤسسات آموزش عالي و صنعت و جامعه بطور كلي.

 

ج) تحول بنيادين در عوامل مؤثر بر زمينه هاي اقتصادي فعاليت مؤسسات آموزش از راه دور  

 

مؤسسات آموزش از راه دور براي بقاء در صحنه رقابت هاي موجود در سطوح بين المللي كه به طور روزانه با ورود دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي حضوري به آموزش هاي از راه دور همراه است بايد به منطقي سازي فعاليت هاي خود از راه ارتقاي سطح كارايي و بازده خود بپردازند. به عبارت ديگر مؤسسات آموزش از راه دور بايد همزمان با پايين نگه داشتن سطح هزينه هاي خود بر كيفيت آمورش ها بيافزايند تا بتوانند به بقاي خود در صحنه ملي و بين المللي ادامه دهند. انتظار از آموزش از راه دور بر
 واقعيت هايي خارج از اين مركز استوار است و در اين شرايط مراكز آموزش از راه دور بايد با جذب هر چه بيشتر دانشجو و افزايش كيفيت آموزش هاي ارائه شده نقش تعيين كننده خود را در سطوح ملي و بين المللي ايفا نمايند.

 

د) راه كارهايي براي آموزش عالي كشور

 

با توجه به ويژگي ها و توانايي هاي مراكز آموزش عالي كشورمان مي توان آنرا شامل :

1- زير ساخت هاي فني و تكنولوژيكي ارتباطي 2- توانايي هاي بكارگيري تكنولوژي هاي ارتباطي جديد توسط كاركنان، اعضاي هيئت علمي و دانشجويان  3- فرهنگ سازماني شامل سياست ها، نگرش ها و الگوهاي شخصي يادگيري، جو سازماني، تشويق و تقويت كاركنان و نظام سنجش و ارزيابي آنان دانست.

كار ادغام تكنولوژي هاي جديد در امر آموزش و يادگيري دروس دانشگاهي امري بسيار دقيق است كه بايد براساس
 برنامه ريزي هاي از پيش تعيين شده تحقق يابد. براي نمونه مي توان به طرح جامع راهبردي كالج شهر سانفرانسيسكو اشاره كرد. تدوين اين طرح با تشكيل يك كميته اصلي طرح مادر و متعاقب آن هفت كميته فرعي تهيه راهبردهاي عملي مركب از اعضاي هيئت علمي، كاركنان ويژه دانشگاه و نمايندگان دانشجويان آغاز شد. اين كميته هاي فرعي در هفت حوزه زير به تهيه راهبردها و برنامه هاي اجرايي پرداختند :

1- راهبردهاي ارائه خدمات كيفي  2- راهبردهاي بهينه سازي دائمي برنامه ها 3- راهبردهاي ايجاد محيط كاري پشتيباني كننده

4- راهبردهاي تكنولوژيك  5- راهبردهاي تجهيزاتي 6- راهبردهاي توسعه منابع   7- راهبردهاي تلفيق برنامه ها و بودجه ها

در مرحله دوم دانشگاهها و مراكز آموزش عالي شروع به ارائه دروس به صورت از راه دور مي كنند و يكي از مهمترين مسائلي كه در طراحي و ارائه اين دروس از راه دور بايد مورد توجه قرار گيرد مسئله معيارها و استانداردهاست. مرحله سوم پيشنهادي به ارائه دوره هاي مصوب دانشگاهي به صورت از راه دور اختصاص دارد. اين مرحله نيازمند ايجاد هماهنگي و انجام برنامه ريزي هاي مشترك توسط دانشگاههاي شركت كننده مي باشد. آخرين مرحله تشكيل دانشگاههاي مجازي است كه در آن تمام دوره ها در تمام سطوح و مقاطع به صورت غير حضوري و با استفاده از آخرين تكنولوژي هاي ارتباطي روز ارائه مي گردد. اين گونه دانشگاهها مي تواند به طور مستقل از ساير دانشگاهها تأسيس و اداره شود ويا مي تواند با مشاركت و همكاري چندين دانشگاه تأسيس و اداره شود. اين يك پديده جديد در آموزش عالي در سطح بين المللي است كه با هدف جذب دانشجويان خارجي تحقق يافته است.

 

و) نتيجه گيري

 

دانشگاهها و مراكز آموزش عالي در پي وقوع تحولات بنيادين و دگرگوني هاي اساسي در تمام حوزه هاي زمينه ساز فعاليتهايشان با تصميم ها و انتخاب هايي سرنوشت ساز روبرو شده اند، اين تصميم ها به طور مشخص در چهار زمينه زير مطرح است :

1- درك، فهم، جذب وهضم رويكردهاي معرفت شناسي جديد 2- شناسايي و بكارگيري رويكردهاي جديد روانشناسي يادگيري  3- آشنايي كامل و بكارگيري تكنولوژيهاي ارتباطي جديد 4- شناسايي دقيق زمينه هاي اقتصادي فعاليت مراكز آموزش عالي و از راه دور.

دانشگاهها و مراكز آموزش عالي پس از تجزيه و تحليل چهار مقوله اساسي فوق بايد به مراحل اجرايي و عملي پياده كردن هر يك از تصميم ها بپردازند. اين مسير به طور منطقي در بستر و زمينه اي از رشد در ابعاد سه گانه : زير ساخت هاي فني و تكنولوژيك ارتباطي، توانايي هاي به كارگيري تكنولوژي هاي ارتباطي توسط اعضاي هيئت علمي، كاركنان و دانشجويان و فرهنگ سازماني مؤسسه مربوط عبور مي كند.





مقدمه اي برآموزش الكترونيكي

 ديباچه :

با توجه به افزايش جمعيت و همزمان با آن پيشرفت تكنولوژي، جوامع به سمت صنعتي شدن پيش مي روند لذا براي زندگي دراين  جامعه و تطبيق شرايط خود با شرايط مربوط به داشتن دانش فراوان امري ضروري است. اين امر نيز جز با آموزش فراگير در سطح جامعه تحقق نمي يابد. در حال حاضر، دانشگاهها به عنوان تنها مراكز آموزشي، در تربيت نيروهاي كارآمد و متخصص و فراگيري امر آموزش در جوامع نقش بسزايي دارند. بنابراين نياز به استفاده از آموزش از راه دور براي فراگير شدن امر اموزش احساس مي شود. از ميان روشهاي متعدد آموزش از راه دور، اموزش از طريق شبكه جهاني، به عنوان روش بهتر معرفي مي شود. اين گونه آموزش به دليل پيشرفت سريع و چشمگير رايانه ها و شبكه هاي ارتباطي مي تواند راهگشاي بشياري از معضلات آموزشي محسوب شود.از اينروآموزش الكترونيكي يك راه حل نسبتاً جدي براي چالش هاي حال و آينده سيستم هاي آموزشي است.  

                                                  

1) تعريف آموزش الكترونيكي*

 

e-learning مخفف عبارت Electronic learning   به معني به كارگيري فناوري اطلاعات براي مقاصد آموزشي است. به زبان ساده هرگاه از ابزارهاي كامپيوتري و الكترونيكي ( همچون سي دي چند رسانه اي، DVD، نرم افزارهاي كامپيوتري، شبكه و اينترنت و مشابه آن ها ) براي آموزش مصنوعي استفاده شود، از چنين واژگاني براي توصيف اين اتفاق استفاده مي شود. در حقيقت در تعريف اين مفهوم تكيه بيشتر بر روي جنبه ابزاري قضيه است و شيوه هاي آموزشي پيچيده متكي بر چنين ابزارهايي در مرحله بعدي مورد توجه قرار مي گيرند. به اين ترتيب، بايد دقت كرد كه e- learning بيش از آنكه قصد معرفي روش آموزشي جديدي را به عنوان جايگزين سيستم لغتي آموزش داشته باشد، يك ابزار تازه براي آموزش است.

 

2) ضرورت استفاده از آموزش الكترونيكي

 

با توجه به تكامل روز افزون دانش بشري و عدم كارايي سيستمهاي سنتي آموزش و از طرفي ظهور تكنولوژي هاي جديد مبتني بر آن، استفاده از آموزش الكترونيكي مي تواند به امر آموزش با مبنايي نوين كمك شاياني بنمايد. در زير دلايل چند در زمينه نوجيه استفاده از سيستم آموزش الكترونيكي بيان مي شود:

الف- دقت و سهولت در امر آموزش : با توجه به آنكه ارائه دروس در اين سيستم به طور غير حضوري و از روي محيط شبكه انجام مي شود، لذا نياز به رفت و آمد هاي بسيار نخواهد بود و دانشجويان مي توانند بدون حضور فيزيكي در كلاس درس، به فراگيري دروس به طور مجازي بپردازند. علاوه براين، چون محتواي دروس، قبل از قرار گرفتن بر آموزش روي سيستم الكترونيكي، چندين بار از لحاظ اشكالات بررسي مي شود، لذا دروس با كيفيت بالاتر و اشكالات كمتري عرضه خواهند شد.

ب- آموزش بيست وچهار ساعته : درسيستم سنتي آموزش، با توجه به آنكه فقط در ساعات خاصي از روز، كلاس درسي تشكيل مي شود و در ساعاتي از شبانه روز نيز كلاس تعطيل است، دانشجو نمي تواتد در هر زماني كه خواست آموزش ببيند، در حالي كه با استفاده از سيستم آموزش الكترونيكي، مي توان در كليه ساعات شبانه روز آموزش ديد.

ج- كاهش باركاري سيستم آموزش حضور : با توجه به آنكه بسياري از دروس به طور الكترونيكي قابل ارائه هستند لذا ديگر نياز به تشكيل كلاس براي ان دروس كمتر خواهد شد. بنابراين بار سيستم آموزشي كاهش مي يابد.

د- كاهش هزينه هاي آموزشي : ارائه دروس به صورت الكترونيكي، بسياري از هزينه هاي سربار ازقبيل آب و برق و هزينه مدرس و غيره را مي كاهد و بدينصورت مي توان با صرف هزينه كمتر و با كيفيت بالاتر، سرويسهاي آموزشي را به دانشجويان ارائه داد.

 

3) ويژگي هاي آموزش از راه دور

 

الف) جدايي ياددهنده و يادگيرنده ( معلم و شاگرد ) از يكديگر، هم از نظر مكاني و هم از نظر زماني

ب) ارائه آموزش به وسيله يك سازمان و نه معلم

ج) استفاده از فناوري در آموزش با بكارگيري ابزارهاي ارتباطي جديد براي آموزش

د) تأمين ارتباط دو سويه يادگيرنده و سازمان ياددهنده

و) عدم يادگيري گروهي به شكل سنتي در كلاس

ه) مشاركت معلم در فرايند يادگيري – ياددهي به عنوان عامل اصلي

ي) فردي و خصوصي كردن يادگيري

با بررسي اين هفت ويژگي، مشخص مي شود كه اصطلاح آموزش از راه دور با ديگر اصطلاحات نظير يادگيري از راه دور ( Distance learning)، و تدريس از راه دور ( Distance Teaching)، آموزش مكاتبه اي، مطالعه منتقل و ديگر اصطلاحاتي كه براي معرفي اين نوع آموزش به كار مي برند متفاوت است.

 

4) اهداف آموزش الكترونيكي

 

هدف از آموزش الكترونيكي، شبيه سازي كليه جنبه ها و ويژگي هاي سنتي در يك محيط مجازي ( virtual) و با استفاده از فناوري اطلاعات ( Information Technology) است. فناوري اطلاعات در تمامي زواياي زندگي اجتماعي انسان امروز، ريشه دوانده و امر آموزش نيز از اين امر مستثني نيست. امروزه شاهد آن هستيم كه كم كم تخته سياه و گچ و مداد و دفتر و كتاب با همتاهاي الكترونيكي خود جايگزين مي شوند و روشهاي سنتي اموزش متحول مي گردند. آنچه كه ماحصل اين تغيير و تحول است، محيط جديدي براي ارائه مطالب آموزشي است كه براي فراگيرندگان بسيار دلپذيرتر از محيط هاي قديمي خواهد بود. با ظهور آموزش الكترونيكي، مفاهيم جديدي پديدار مي شوند كه قبلاً وجود نداشته اند و حتي مشابه شان نيز موجود نبوده است.

آموزش از راه دور بدون ترديد توانسته است بسياري از مسائل و مشكلات آموزش هاي حضوري سنتي دانشگاهي را به نحو مطلوب حل كند. از عمده ترين اين مسائل ظرفيت محدود جذب دانشجو در نظام دانشگاهي حضوري، انعطاف ناپذيري در اختصاص اوقات آموزشي و يادگيري و مخارج هنگفت ارائه آموزش هاي حضوري بوده است.

به طور خلاصه مي توان اهداف آموزش الكترونيكي را موارد ذيل بر شمرد :

1- فراگير شدن آموزش در سطح جامعه : منظور از فراگيري سطح آموزش استفاده همگاني از امكانات آموزشي به منظور ارتقاي سطح علمي جامعه است. بدين منظور لازم است امكانات آموزشي به اندازه كافي موجود باشد تا همگان بتوانند از آنها استفاده كنند و يكي از راه حلها، استفاده از آموزش از راه دور از طريق وب جهاني است.

2- ازبين بردن محدوديت هاي مكاني و زماني براي استفاده از امكانات آموزشي : محدوديت هاي جغرافيايي يكي از محدوديت ها در امر  فراگيري آموزش است، بدين معني كه كساني كه در فاصله هاي دور از دانشگاه قرار دارند،
 نمي توانند از امكانات آموزشي استفاده كنند. محدوديت هاي زماني نيز به كساني مربوط مي شود كه به واسطه مشغول بودن به كار، در طول روز، در ادارات يا ارگان ها، نمي توانند.

3- افزايش سطح يادگيري : با از بين بردن محدوديت هاي زماني در امر آموزش، دانشجويان مي توانند در زمانهايي از امكانات آموزشي استفاده كنند كه از ديدگاه آنها بيشترين بازده را داشته باشد، در نتيجه اين امر باعث افزايش سطح يادگيري مي شود.

4- پيشگيري از به هدر رفتن وقت استادان و دانشجويان : با ارائه مواد آموزشي بر روي وب ، لازم نيست استادان بيشتر وقت خود را صرف حضور در كلاسها كنند، به عبارت ديگر لازم نيست آنها يك مطلب درسي را بارها در كلاس هاي درسي به صورت تكراري توضيح دهند

5- ارائه مواد آموزشي بهتر : به علت وجود محدوديت هاي زماني در كلاسهاي درسي دانشگاه واقعي، ارائه مواد آموزشي كامل امكان پذير نيست.

6- صرفه جويي در هزينه هاي كلان آموزشي و رفاهي دانشجويان : منظور صرفه جويي در هزينه هاي مربوط به امكانات آموزشي و رفاهي است كه هزينه هاي زيادي را در بر دارند.

7- افزايش سطح علمي جامعه : به طور وضوح افزايش سطح علمي دانشگاه، يكي از نتايج بارز فراگيري امر آموزش در جامعه است.

 

5) كاركردها و ماهيت اجتماعي آموزش الكترونيكي

 

در شرايط تغيير سريع فناوري و تحولات بازار، نظام آموزشي عالي با چالش فراهم آوردن فرصت هاي يادگيري در حال افزايش، بدون افزايش بودجه روبرو است. بيش تر مؤسسات آموزشي براي مواجه شدن با اين چالش به توسعه برنامه هاي آموزشي از راه دور روي آورده اند.در ابتدايي ترين سطح، آموزش از راه دور زماني اتفاق مي افتد كه معلم و دانش آموز در محيط فيزيكي يكسان قرار نگرفته و جدا از يكديگر باشند. بنابراين فناوري( صدا، تصوير، اطلاعات و چاپ) كه اغلب در ارتباط رودر رو مورد استفاده قرار مي گيرند، براي از بين بردن اين شكاف آموزشي به كار برده مي شود . اين گونه برنامه ها فرصت ديگري در سطح آموزش عالي، براي بزرگسالاني كه به خاطر محدوديت زماني يا مكاني به آن دسترسي نداشته اند قرار مي دهد تا اطلاعات حرفه اي خود را در موقعيت هاي كاري ارتقاء دهند.

نسل اول مخاطبان آموزش از راه دور، بزرگسالاني بودند كه به خاطر مسوليت هاي متعدد و شرايط فيزيك
 نمي توانستند در مؤسسات آموزشي سنتي شركت كنند و در جست و جوي آموزش هايي در خانه، حين كار و ضمن خدمت سربازي بودند. در حال حاضر، هر كس بالقوه يك يادگيرنده از راه دور است، مفهومي كه پيام هاي ضمني زيادي براي مؤسسات آموزشي و روشهاي معمول تدريس آنها دارد.

يك باور كليشه اي رايج نيز حكايت از تنهايي و انزواي يادگيرنده از راه دور دارد. يادگيري از راه دور مي تواند در سطح بسيار بالايي فعال باشدو روابط متقابل را سازماندهي كند. در عين حال، ارتباط الكترونيكي، نوع متفاوتي از كنش متقابل را نسبت به آن چه در كلاس هاي سنتي اتفاق مي افتد، عملي مي كند. بعضي از يادگيرندگان در موقعيت جديد اين احساس را حتي نمي كنند. فقدان عبارات غير كلامي ممكن است باعث ايجاد سوء تفاهم شود ولي توافقنامه هاي ارتباطي در شبكه جهاني اينترنت، مي توانند موجب بهبود توسعه روابط ميان يادگيرندگان شوند. بنابراين هنجار هاي اجتماعي در فضاي مجازي توسعه پيدا مي كند، و در عين حال بر الزام ها و شايستگي هاي ارتباطي مي افزايند. دوره هاي آموزشي on – line اغلب پروژه هاي گروهي و ساختار توافقي و همگرا را گسترش مي دهند و از طريق آن، يادگيرندگان مي توانند مهارتهاي خود را در تعامل با همكاران و همكلاسي هاي خود و نيز همكاران با افراد متفاوت توئسعه و بهبود بخشند. چنين مهارتهايي به طور قابل ملاحظه اي در سازمانها و شركتهاي كاري در جهان امروز مورد نياز هستند.

 

6) ساختار آموزشي الكترونيكي

 

سه عامل در ساختار آموزشي از راه دور تأثير گذار است. 1- بستر ارتباطي و اطلاعاتي 2- مديريت(سازماندهي)
 3- محتوا(مفاهيم) اساسي ترين عامل تعيين كننده ظرفيت دانشجو، وجود زير ساخت مناسب مخابراتي به همراه پهناي باند وسيع است. وجود سيستم مناسب رايانه اي(رايانه، رهبر، وب، راهبر فايل، مسيريابي هاي مناسب و ....). دومين عامل موجود در ساختار دانشگاه مجازي مديريت(سازماندهي) است. امنيت داده، تعريف سطح دسترسي، حفظ حق مالكيت معنوي را پوشش مي دهد. نظارت بر فعاليت هاي دانشجويان شامل فرايند ارزيابي و آزمون، نظارت بر عملكرد كلاسها شامل نظارت بر استاد، نظارت بر فرايندهاي پشتيبان آموزش از عناصر مرتبط با مديريت در ساختار دانشگاه مجازي است. در حوزه محتوا، محتواي كتابهاي ديجيتال،مجلات الكترونيكي و پايگاههاي اطلاعاتي است.

از پياده سازي پروژه بزرگي مانندآموزش از راه دور مستلزم استفاده از يك پايگاه داده بزرگ است كه مهمترين مسئله مديريت پايگاه داده مي باشد. لازم است در كنار پياده سازي دانشگاه بر روي اينترنت، يك برنامه كاربردي نيز براي مديريت پايگاه داده ها طراحي شود و مورد استفاده قرار گيرد، چرا كه اكثر اطلاعات مورد استفاده كاربران در پايگاه داده ها قرار مي گيرد و سپس در اختيار كاربران گذاشته مي شود. موضوع مهم ديگر نيز نوع پياده سازي پروژه بر روي شبكه جهاني اينترنت است.

 

7) فوايد آموزش الكترونيكي 

 

آموزش الكترونيكي بسيار راحت و انعطاف پذير و قابل دسترسي در ساعات چرخشي براي هر تعداد دوره بوده و اين مزايا، آن را فوق العاده جذاب نموده است كه اين امر هم براي مربيان و هم براي فراگيرندگان ملموس مي باشد. به هر حال، شركتها و كارخانجات زيادي، از حفظ وضعيت موجود و ارائه روش هاي سنتي آموزش دوري جسته و درصدد استفاده از شيوه هاي نوين آموزش براي پرسنل خود مي باشند.

شركت ها زودتر از اشخاص آمادگي پذيرش تكنولوژي هاي ايجاد شده در دانشگاه ها و محيط هاي آكادميك را دارند . استفاده آموزش و پروش از اينترنت و از آموزش الكترونيكي، واقعاً در حال گسترش مي باشد. دانش آموزان اوقات خود را از جاي ديگر و از مربياني كه در سراسر دنيا هرگز آنها را نديده اند، زمان بندي مي كنند و بسياري از كشورهاي پيشرفته فرصت جايگزيني آموزش الكترونيكي در سيستم آموزش و پرورش خود را فراهم كرده و آن را به جاي سيستم سنتي آموزش پيشنهاد مي كنند.

  

8) كيفيت در آموزش الكترونيكي

 

يكي از موضوعاتي كه بايد در ارائه دروس به صورت مجازي مورد توجه قرار گيرد، كيفيت برنامه هاي درسي است. بسياري از برنامه هايي كه از طريق اينترنت و با عنوان آموزش از راه دور يا دروس مجازي ارائه مي شود چيزي جز وسيله اي براي سوء استفاده از افراد و مراكز نيست. علت توفيق دست اندركاران چنين سوء استفاده هايي عمدتاً عدم آشنايي كافي مسئولان دانشگاهي با نحوه آموزش از راه دور و مجازي به خصوص در كشورهايي است كه اينترنت است و هنوز جايگاه خود را نيافته است و سابقه اندكي در اين زمينه دارند. استفاده از فناوري آموزش مجازي نيازمند كارشناسان مجرب است. علاوه بر اين، دروسي كه در كشورهاي در حال توسعه از طريق نظامهاي آموزش مجازي و از راه دور ارائه مي شود، عمدتاً در كشورهاي پيشرفته كاربرد دارند و تقريباً با فرهنگ ونيازهاي كشورهاي ديگري كه ازاين نظام بهره مي برند، بيگانه اند.

چالش پيش روي مسئولان آموزش عالي، اعتبار سنجي دروس ارائه شده در دانشگاههاي مجازي و از راه دور است كه در نهايت به تعريف نويني از تضمين كيفيت براي چنين دروس و برنامه ها منجر خواهد شد. سازو كارهاي كنوني اعتبار سنجي دانشگاههاي سنتي كاربرد چنداني در ارزيابي اينگونه از دانشگاهها ندارد.

 

نتيجه گيري

 

براي ميليون ها انسان، يادگرفتن مهارتهاي شغلي با ارزش، مقدمه بردن طلا در جنگ حرفه اي بين شركتهاي اروپايي است. اين يادگيري از طريق اينترنت به دست مي آيد. از اينرو مهارتهاي الكترونيكي به عنوان يك روش جديد كه خيلي سريع و با كارايي بالا اين مهارتهاي جديد را ياد مي دهد، خود نمايي مي كند. آموزش الكترونيكي ثابت كرده است كه تا 25 درصد يادگيري را نسبت به كلاسهاي درس سنتي افزايش مي دهد. ارتباط الكترونيكي تمام سدهاي كلاس درس سنتي را شكسته است و نتايج خوبي را ارائه داده است. بدون صرف هزينه، بدون ترك محل كار و در يك زمان مناسب مي توان از آموزش هاي الكترونيكي استفاده كرد.

1387/8/19 یکشنبه

 

 

 

رديف

نام و نام خانوادگي

سمت

عنوان مقاله

مقالات تاييد شده

1

كريم علي‌كرمي

دستيار علمي دانشگاه پيام نور- واحد سيه چشمه

چالش‌هاي فراروي دستياران علمي و نظام آموزشي در آستانه بيستمين سالگرد تأسيس دانشگاه پيام نور

 

 

2

نوش آفرين صفري و كبري مرادي

دستياران علمي دانشگاه پيام نور استان لرستان

بررسي نگرش اعضاي علمي دانشگاه پيام نور استان لرستان نسبت به آموزش مجازي

 

3

بهزاد رسول زاده

عضو هيات علمي دانشگاه پيام نور آستارا

بررسي مقايسه اي تاثير آموزش به كمك ICT   و روش سنتي بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان دانشگاه پيام نور واحد آستارا در سال تحصيلي 86-85

√

4

سيما ضرغامي

بررسي صلاحيت‌هاي تعليم دهندگان  آموزش از راه  دور  و ارائه   رهنمودهايي

براي مدرسان آموزش از راه  دور  (مجازي)

بررسي صلاحيت‌هاي

تعليم دهندگان  آموزش از راه  دور  و ارائه   رهنمودهايي

براي مدرسان آموزش از راه  دور  (مجازي)

 

5

محمدرضا شمشيرگر

دانشجوي كارشناسي ارشد رشته مديريت اجرايي دانشگاه پيام نور تهران

آموزش مجازي : شكستن مرزهاي محدوديت

 

 

6

دكتر الياس صفاران

عضو هيأت علمي دانشگاه پيام نور

نقش آموزش هاي مجازي و از راه دور در جهاني شدن و توسعه نظام هاي نوين آموزشي

 

√

7

فروغ خسروي و هادي حكيم شفاهي

دستيار علمي دانشگاه پيام نور مركز بندر امام خميني، استاد دانشگاه هاي بجنورد

چند رسانه اي ها و سبك هاي يادگيري

 

8

مظفر شريف زاده

كارشناس ارشد و مدرس دانشگاه پيام نور نقده

آموزش از راه دور، نظام نويني در آموزش عالي كشور

√

9

پروا مرادي‌ و لادن مجابي

كارشناس گروه فيزيك و

كارشناس گروه رياضي

آموزش از راه دور و بررسي روش‌هاي تدريس و فرآيند يادگيري- ياددهي در آن

 

10

ليلا كارده

 

 

كارمند پيام نور مركز تهران

دانشگاه پيام نور

آموزش مجازي

 

 

√

11

علي صفايي شكيب

و سارا پوينده

 

مركز بهار

آموزش از راه دور و مديريت دانش

 

12

نصراله عرفاني

عضو هيأت علمي دانشگاه پيام نور

گروه روانشناسي

نگاهي به نظام آموزش از راه دور

 

√

13

علي كرباسي

مدير كارآفريني و دستيار علمي دانشگاه پيام نور

استان اصفهان

1) ارائه مدلي جهت  پياده سازي

دانشگاه مجازي

2) مهندسي مجدد در ساختار آموزش عالي با رويكرد آموزش الكترونيكي

 

√

14

حسين نازك تبار

كارشناسي ارشد جامعه شناسي و دستيار علمي دانشگاه پيام نور مركز ساري

چالش هاي نظام آموزشي در دانشگاه پيام نور

 

15

عبدالرحيم جهان آرا

دستيار رشته علوم تربيتي دانشگاه پيام نورواحد سردشت

 

1)          بررسي زيرساختها و مولفه­ها ضروري آموزش مجازي  و عوامل دخيل در توسعه آن

2)          نگاه اجمالي به نظريه­ها و مدلهاي آموزشي و منابع تئوريكي نظام آموزش باز و از از راه دور

 

√

16

عبدالرحيم جهان آرا و سيد نجم الدين قريشي را

دستيار رشته علوم تربيتي دانشگاه پيام نور واحد سردشت ، رئيس دانشگاه پيام نور واحد سردشت

بررسي تاريخچه آموزش باز و از راه دور در كشورهاي مختلف

 

 

17

عباس شول و عليرضا فتحي زاده و احسان الهي فرد

عضو هيأت علمي دانشگاه ولي عصر رفسنجان و سيرجان

ارزيابي عملكرد هزينه‌اي آموزش از راه دور

√

18

سپيده قلم باز و سودابه قلم باز

 

عضو هيت علمي دانشگاه پيام نور

دستيار آموزشي دانشگاه پيام نور

نقش و اهميت سواداطلاعاتي در آموزش از راه دور با تاكيد بر سواد شبكه‌اي

 

 

√

19

دكتر سعيد محمدي

رئيس گروه فيزيك

Freedom in doing Research, a new PhD Program

at PNU, Iran

 

 

20

طاهر لاوژه

 

 

 

عنوان دستيار علمي در دانشگاه پيام نور، مركز بوكان

مروري كوتاه بر عملكرد

دانشگاه پيام نور از چشم انداز توسعه كمّي و كيفي

 

21

 

فروزان ضرابيان و

نرگس خاكي

 

 

 

 

دانشجوي دكتراي برنامه ريزي آموزش از راه دور عضو هيئت علمي دانشگاه پيام نور ، كارشناس ارشد (پژوهشكده آموزش باز و از راه دور)

بررسي انواع  روشهاي آموزشي در سيستم آموزش از راه دور و مقايسه آن با سيستم  سنتي

 

 

22

 

اتابك محسن نژاد و ...

 

 

 

كارشناسي علوم كامپيوتر ٬ دانشگاه پيام نورو ...

نظام آموزشي دانشگاه پيام نور و استفاده از استانداردهاي آموزشي مجازي در دنيا، براي گسترش مرزهاي دانش در جهان اسلام

 

23

 

زهرا رحيمي نژاد

 

 

 

 

كارشناس مديريت خدمات پژوهشي و كتابخانه اي سازمان مركزي

 

 

آموزش از راه دور و نقش كتابخانه هاي

 ديجيتالي در پشتيباني از آن

 

√

24

 

 

 

دكتر حسن حسيني

 

 

 

 

 

عضو هيات علمي سازمان مركزي

 

 

 

 

جايگاه تحقيق و پژوهش در سيستم آموزش از راه دور

 

 

 

 

25

 

 

 

 

 

 

دكتر مجيد جاوري و

نوش آفرين صفري

 

 

 

 

 

 

 

استاديار دانشگاه پيام نور استان اصفهان،

دستيار علمي دانشگاه پيام نور استان لرستان

 

 

 

 

ارزيابي در نظام آموزش از راه دور

 

 

√

 

 

26

 

 

 

 

دكتر هادي غفاري

 

عضو هيئت علمي دانشگاه پيام نور استان مركزي

آموزش مجازي ضرورت اجتناب ناپذير آموزش عالي در هزاره سوم 

 

 

 

 

 

27

 

 

ارسلان رحمن نژاد

كارشناس ارشد رشته علوم تربيتي و مدرس دانشگاه پيام نور

 

جايگاه آموزش مجازي در توسعه نظام آموزشي كشور

 

 

 

 

28

 

 

دكتر اكبر سليمان نژاد

استاديار دانشگاه پيام نور مركز ماكو

چشم انداز آموزش مجازي در آموزش از راه دور

 

√

 

 

29

 

علي شاعيدي

عضو هيأت علمي گروه علمي فناوري اطلاعات و ارتباطات، دانشگاه پيام نور مركز دزفول

بررسي چالشهاي آينده در سازمانها واجراي پروژه‌هاي يادگيري الكترونيكي

√

30

 

فهيمه نصيري

 

دستيار علمي دانشگاه پيام نور مركز شهرضا

مقدمه اي بر مباني نظري آموزش از راه دور

 

 

31

دكتر منوچهر جعفري گهر

مدير خدمات پژوهشي و كتابخانه اي

بررسي آموزشي و يادگيري زبانهاي خارجي در نظام آموزش از راه دور در دهه گذشته در ايران و جهان

√

32

دكتر حسن بساك

استاديار زبان و ادبيات فارسي-پيام نور مركز مشهد

رويكردهاي توسعه و تحول  كيفي در دانشگاه پيام نور

 

33

دكتر هادي شريف مقدم

مدير گروه كتابداري و اطلاع رساني دانشگاه پيام نور

جايگاه منابع درسي خود آموز در نظام آموزش از راه دور ايران

 

34

سيد هاشم نعمتي

عضو هيات علمي پيام نور مشهد

مطالعه نياز سنجي آموزشي نظام آموزش از راه دور دانشگاه پيام نور

√

35

دكتر سيد مهدي علايي حسيني

استاد يار دانشگاه پيام نور مشهد

بررسي ساختار برنامه ريزي درس متمركز در دانشگاه پيام نور

 

36

دكتر محمد هاشم رضايي و مهندس مهديه رضايي

عضو هيات علمي پيام نور مركز اراك، دستيار علمي پيام نور مركز خمين

دانشگاه مجازي و آموزش الكترونيكي

√

37

سميه جولايي

عضو هيات علمي پيام نور خراسان جنوبي

نقش فناوري هاي وب 0 ، 2 در آموزش از راه دور و آموزش الكترونيكي

 

38

دكتر سيد محمد باقر كمال الديني

عضو هيات علمي يزد

آيا آموزش از راه دور مي تواند تساوي را براي همه افراد فراهم كند؟

 

39

دكتر حسين ميرزايي

 

 

عضو هيات علمي دانشگاه پيام نور مركز شبستر

 

 

اقتصاد آموزش از راه دور:

 گذشته، حال، آينده

√

 

چكيده مقالات برگزيده

 

بررسي مقايسه اي تاثير آموزش به كمك ICT   و روش سنتي بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان دانشگاه پيام نور واحد آستارا در سال تحصيلي 86-85

                                                                                                                                                                                                           

 

                                         بهزاد رسول زاده

 

چكيده

مدتي است كه چالش تازه اي به نام استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT ) پيش روي سياست گذاران و دست اندر كاران آموزش كشور قرار گرفته است .

مطالعات متعددي بر قابليت استفاده از فناوري اطلاعات در فرآيند يادد هي – يادگيري تاكيد نموده است به همين منظور اين مطالعه به بررسي تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان دانشگاه پيام نور آستارا را انجام گرفت .

پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمايش و كنترل مي باشد كه بر روي 300 دانشجو با انتخاب نمونه گيري طبقه اي نسبي صورت پذيرفت .گروه آزمايش (150 دانشجو) با استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات به ياد گيري پرداختند و لي درآموزش گروه كنترل از روش معمولي (آموزش سنتي ) استفاده گرديد . محيط پژوهش دانشگاه پيام نور واحد آستارا بود . ابزار گرد آوري اطلاعات ، سياهه ي ميزان استفاده از فناوري اطلاعات ، پرسشنامه ي راهبردهاي يادگيري خود گردان زيمزمن و پونز و آزمون راهبردهاي انگيزش براي يادگيري (MSLQ ) الكترو همكاران بود . جهت سنجش ميزان پيشرفت تحصيلي نيز از معدل تحصيلي پايان ترم استفاده گرديد . اعتبار آزمون هاي مورد مطالعه با استفاده از روش باز آزمايي به ترتيب (83/0)و (76/0) بدست آمد. جهت دستيابي به اهداف پژوهش از آمار استنباطي t  استيودنت استفاده گرديد .

اين مطالعه نشان داد كه ميانگين متغير هاي پيشرفت تحصيلي ،ياد گيري خود تنظيمي و انگيزش تحصيلي در بين دانشجوياني كه از طريق ICT   به ياد گيري پرداختند به مراتب بيشتر از دانشجوياني است كه به روش سنتي آموزش ديده اند .با توجه به نتايج بدست آمده از اين پژوهش مي توان نتيجه گرفت كه فناوري اطلاعات و ارتباطات ابزار قوي تربيتي براي گسترش ظرفيت ها و پرورش استعداد هاي انساني و مكانيزم مناسبي براي ايجاد انگيزه تحصيلي است .




نقش آموزش هاي مجازي و از راه دور در جهاني شدن و توسعه نظام هاي نوين آموزشي

 

                                                                                                                      دكتر الياس صفاران

 

 

چكيده:

از جمله مباحث مهم و حساس امروز جوامع و دولت ها ،بحث جهاني شدن و تعليم و تربيت و به طبع آن نظام هاي نوين آموزشي مي باشد .

در همين راستا ،آموزش هاي مجازي و دانشگاه هاي باز و يا از راه دور با استفاده از جهش تكنولوژي اطلاع رساني ،نقش ويژه اي در جهاني شدن و تعليم و تربيت داشته و آموزش در مقاطع و نظام هاي مختلف ،خصوصأ آموزش عالي را با تغييرات شگرفي رو به رونموده است .

در اين مقاله نقش آموزش هاي مجازي و تأثير فناوري هاي ايجاد شده و همينطور دانشگاه هاي باز و آموزش از راه دور در فرايند جهاني شدن تعليم وتربيت و پيدايش نظام هاي نوين آموزشي بر اساس جديدترين منابع و تجربيات كشورهاو دانشگاه هاي مختلف دنيا مورد تجزيه و تحليل عملي قرار گرفته و در پايان نيز پيشنهادات و راهكارهاي علمي و عملي براي كاربردي نمودن آن در رابطه با تعليم و تربيت و آموزش كشورمان ارائه مي گردد.

 

 

  

 

 

آموزش مجازي

 

 

 ليلا كارده

چكيده

تمام ابعاد زندگي بشري با ورود تكنولوژي به عرصه اطلاعات و پديد آمدن تكنولوژي اطلاعات  متحول گرديد. و روند انجام امور كلي با گذشته هاي نه چندان دور از نظر كيفي وكمي تغييركرده كه نتيجه اين تغير وتحولات دانشگاهها ومراكز آموزشي با پديده جديد به عنوان تكنولوژي آموزشي  رو به رو شده اند   كه اين پديده آموزش را از حالت سنتي خارج ساخته و جريان خاصي به آن بخشيده است . و با پيدايش كامپيوتر وبه دنبال آن شبكه هاي كامپيوتري و اينترنت در دهه هاي اخر قرن بيستم نوع ديگري از آموزش و مكانهاي آموزشي را فرا روي دانشجويان وفراگيران قرار داده است .


آموزش از راه دور، نظام نويني در آموزش عالي كشور 

                                                                                         مظفر شريف زادi

چكيده :

امروزه ارائه خدمات آموزشي از راه دور ،به كمك وسايل ارتباطي جديد و پيشرفت دانش فني وسايل ارتباط جمعي و نيز توجه دانشمندان به ابعاد آموزشي – اجتماعي اين پيشرفت تكنولوژيكي، كه به تدوين تئوريهاي مربوط به پخش و انتشار پديده و نوآوريها در جوامع انساني منتهي گرديد، به آنچنان نتايج خوبي دست يافت كه امروزه تقريبا تمام كشورهاي جهان اعم از پيشرفته و در حال پيشرفت به استفاده از آن روي آورده و آموزش از راه دور را در مجموعه برنامه هاي آموزشي خود قرار داده اند . از جمله كشورهاي در حال توسعه آسيايي كه نظام آموزش از راه‌دور در آن گسترش زيادي داشته است جمهوري اسلامي ايران مي‌باشد. كه با ايجاد دانشگاه پيام نور و به منظور تحقق شعار آموزش براي همه ، همه جا و همه وقت به ارائه آموزش از راه‌دور در اكثر نقاط كشور و بعضي از نقاط جهان پرداخته است . به هر حال كار كلان و مبتني بر برنامه ريزي بلند مدت در عرصه فناوري اطلاعات و توجه به نيروهاي پايه ، اساسي ترين اقدامي است كه جامعه به آن نيازمند است در حقيقت بحث آموزش الكترونيكي در كشور بايد به سمت و سويي حركت كند كه زمينه را براي نشاط و فعال سازي در جامعه تحصيلات عالي كشور فراهم آورد.

      در اين مقاله ضمن بيان اهميت گسترش روزافزون آموزش از راه دور در شرايط فعلي،  به ايجاد زمينه هاي مناسبي چون ايجاد زيرساختهاي قوي فناوري، تدوين استانداردهاي آموزشي لازم براي ارزيابي آموزشگران و دانشجويان، فرهنگ سازي مناسب و تغيير نگرش سنتي جامعه در امر آموزش، سرمايه‌گذاري و مشاركت دولت و بخش خصوصي اشاره شده است. و در ادامه به اهداف دانشگاه پيام نور و به موانع موجود بر سر راه اين سيستم آموزشي و سپس به نحوه مديريت ، مواد آموزشي مورد استفاده ، روش ارائه و نهايتا به چشم انداز اين سيستم در آينده آموزش عالي در كشورمان پرداخته شده است .




نگاهي به نظام آموزش از راه دور

 

                                                                                                                      

                                                                                                                   نصراله عرفاني

                                                                                                                                                                                        

چكيده

آموزش از راه دور به عنوان يك نظام آموزشي نوين در پي نارسايي پاسخگويي نظام آموزش سنتي به نيازهاي آموزشي و نيز با توجه به تحولات اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، علمي و فناوري، شكل گرفت و گسترش يافت. اين نظام، يادگيري مستقل را به عنوان راهبردي اساسي فراروي فراگيران قرار داده است. مواد و عناصر آموزشي از طريق رسانه و يك سازمان آموزشي هدايت مي شود و ضمن توجه به تعامل بين يادگيرنده و ياددهنده، تاكيد بر ارتباط غيرمجاورتي اجزاي  آموزشي خود دارد. آموزش از راه دور در تاريخ تحول خود، اشكال مختلف آموزش مكاتبه اي، راديو- تلويزيوني، تله كنفرانس را طي كرده و امروزه با بهره گيري از رايانه و فناوري اطلاعات و ارتباطات ارائه مي گردد. نظام هاي آموزش از راه دور به صورت موسسات آموزشي مستقل، نيمه مستقل و غيرمستقل مديريت مي شوند و هم اكنون در دنيا چهار هزار موسسه، بيش از بيست ميليون دانشجو را تحت پوشش دارند. در ايران، نظام آموزش از راه دور در قالب آموزش مكاتبه‌اي  در سال 1350 در دانشگاه ابوريحان بيروني آغاز به كار كرد. همچنين تاسيس دانشگاه آزاد ايران در سال 1351، كوششي براي ارائه آموزش از راه دور بود، اما عملاً در سال 1359 متوقف گرديد. پس از گذشت چندين سال، در سال 1366 دانشگاه پيام نور داير گرديد كه در حال حاضر حدود هفتصد هزار دانشجو را در رشته هاي مختلف  مقاطع كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري تحت پوشش قرار داده است.

جدايي ياددهنده و يادگيرنده، نقش محوري سازمان آموزشي، استفاده از فناوري هاي نوين، تدارك ارتباط دوجانبه، نبود كلاس هاي يادگيري جمعي، و انفرادي كردن آموزش از عمده ترين ويژگي‌هاي  نظام آموزش از راه دور محسوب مي شوند. راهبردهاي ياددهي- يادگيري نظام آموزش از راه دور بر آموزش يادگيرنده محور، تعامل- محاوره، حضور اجتماعي، راهبردهاي شناختي، يادگيري مشاركتي، و تغيير نقش استادان تاكيد دارد. پوشش زياد، انعطاف پذيري، نياز كمتر به استادان تمام وقت، آموزش ضمن خدمت كاركنان، از محاسن نظام آموزش از راه دور محسوب مي شوند و از محدوديت هاي اين نظام مي توان به تماس كمتر دانشجويان با يكديگر و استادان، و دشواري تهيه مواد آموزشي، كم اطلاعي در استفاده از فناوري آموزشي اشاره كرد.

 



ارائه مدلي جهت  پياده سازي دانشگاه مجازي

                                                                                                     علي كرباسي

 

 

چكيده:

    بكارگيري استانداردها در توسعه سيستمهاي آموزش مجازي، رسيدن به قابليتهايي چون دسترس پذيري، همكاري، استفاده مجدد، توسعه پذيري، پايداري، امنيت، ماندگاري و يكپارچه سازي آسان را نتيجه مي دهند. جهت يافتن بهترين روش براي دستيابي به قابليتهاي فوق، مطالعه و بررسي نمونه هايي از معماري سيستم هاي آموزش مجازي و سازگار با استانداردهاي آموزش مجازي، ضروري مي باشد. در اين مقاله، پس از انتخاب IMS به عنوان يك استاندارد جامع، ابتدا  به معرفي چارچوب ارائه شده توسط استاندارد IMS  براي سيستمهاي آموزش مجازي پرداخته شده، سپس بررسي چند نمونه از معماري هاي مطرح در اين زمينه، انجام گرفته است و در ادامه از روي تجزيه و تحليل اين مدلها، ويژگيهاي برجسته آنها در قالب لايه هايي مجزا ارائه شده و سرانجام با توجه به نتايج بررسي ها و ارزيابي خصوصيات معماري OKI، استفاده از اين مدل براي طراحي وپياده سازي يك سيستم آموزش مجازي جهت دانشگاه ها و موسسات آموزشي پيشنهاد گرديده است.






نگاه اجمالي به نظريه­ها و مدلهاي آموزشي و منابع تئوريكي نظام آموزش باز و از از راه دور

 

عبدالرحيم جهان آرا


چكيده:

انواع بسياري از ساختارهاي تشكيلاتي براي آموزش از راه دور وجود دارد. ممكن است در يك كشور مدلي خاص، برتري داشته باشد. در حالي كه در كشورهاي ديگر ممكن است تركيبي از مدل­هاي موجود مورد استفاده باشد. عواملي كه بر تشكيلات آموزش از راه دور و مدل مورد استفاده مؤثرند عبارتند از: وضعيت هر كشور شامل جميعت، وسعت، ساختار سياسي، توليد ناخالص ملي سرانه، تحصيلات عالي نخبگان يا عمومي؛ تأثيرات ناشي از سپرده گذاري شامل تأثير دولت، مؤسسات، بازار و بخش خصوصي؛ و خصوصيات صنعتي شامل سابقه، اهداف، اندازه، حوزه عملكرد واستفاده از تكنولوژي اشكال نوين تشكيلات بصورت پويا در حال توسعه هستند و گاهي اوقات جايگزين يكديگر شده يا همديگر را تكرار مي‌كنند. برخي از نمونه‌هاي آن را حتي نمي‌توان در طبقه­بندي مشخصي جاي داد.

در اين مقاله نگارنده ابتدا به تعريف آموزش از راه دور پرداخته سپس به تشريح نظريه ها و مدلهاي آموزشي در زمينه آموزش باز و از راه دور اقدام نموده و در ادامه ضمن بررسي منابع تئوريكي آموزش مجازي به جمع بندي و نتيجه گيري از رويكردهاي نظري موجود در اين زمينه پرداخته است.




ارزيابي عملكرد هزينه‌اي آموزش از راه دور

 

 

عباس شول

عليرضا فتحي زاده

احسان الهي فرد

 چكيده:

 

در اين مقاله ابتدا به تاريخچه آموزش از راه دور در جهان و سپس ايران اشاره شده. ضمن ارائه تعاريف به ويژگي و مزاياي آموزش از راه دور از ديدگاه صاحب نظران پرداخته شده است. همچنين سطح يادگيري دانشجويان در نظام آموزش از راه دور و نظام آموزش سنتي با يكديگر مقايسه شد تا بررسي شود با توجه به هزينه اندك نظام آموزشي از راه دور در مقابل نظام آموزش سنتي، آيا اين نظام كارايي لازم را دارد يا تكيه كردن به اين هزينه اندك نظام آموزش از راه دور ما را از توجه به كارايي دور مي‌كند و سپس سياست‌هاي آموزشي در جهت توسعه اقتصادي كشور و كاهش هزينه با توضيح مختصري ارائه شد.

با توجه به اهميت آموزش و پرورش در كشور و تلاش براي نيل به اهداف توسعه ملي و رفع مشكلات به ويژه در زمينه هزينه آموزش، به تأثير بهره‌گيري از نظام آموزش از راه دور در ياري رساندن به كشورهاي در حال توسعه پرداخته شده است. همچنين به كاهش هزينه‌هاي به نفع دولت، دانشجو و كاركنان از طريق اجراء نظام آموزش از راه دور اشاره شده و استفاده از اين نظام آموزشي در امر آموزش ضمن خدمت معلمان به دلايل مختلف، از جمله كارآيي اقتصادي آن، مورد بررسي قرار گرفته است.

قابل ذكر است كه هزينه اين نظام آموزشي با نظام آموزش سنتي مقايسه شده و طبق نتايج بدست آمده هزينه‌هاي آموزشي در نظام آموزش از راه دور به مراتب كمتر از هزينه‌هاي نظام آموزش سنتي براي يادگيرنده و مؤسسه ياد دهنده تمام مي‌شود.





نقش و اهميت سواداطلاعاتي در آموزش از راه دور با تاكيد بر سواد شبكه‌اي

 

 

سپيده قلم باز

سودابه قلم باز

 

چكيده:

 پرورش يادگيرندگان مادام‌العمر، هدف اساسي  كليه نظام هاي آموزشي و از جمله نظام آموزش از راه دور است. عنصر اساسي چنين يادگيري پايدار و موثر، به‌كارگيري مهارت‌هاي سواداطلاعاتي است. سواد شبكه‌اي به عنوان زيرمجموعه سواداطلاعاتي، بر به‌كارگيري موثر و متبحرانه‌ي مهارت‌هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات، كاوش اطلاعات الكترونيكي، تعيين محل منابع ديجيتالي، دستيابي به اطلاعات شبكه‌ها و مهارت انتقادي در استفاده از اين عناصر، اطلاق مي گردد. سواد شبكه‌اي با تاكيد بر عنصر شناخت به‌منظور درك وبه‌كارگيري موثر از قابليت هاي فناوري اطلاعات و يافتن و انتخاب بهترين  روش از طريق ارتباط معنادار بين اجزاء و عناصر فناوري‌اطلاعات به‌منظور حل مسائل احتمالي موجود، امكان پذير است. پياده‌سازي و اجراي سواد‌شبكه‌اي، مي تواند به خلق كاربران خودمحور در نظام آموزش از راه دور منتهي گردد. اين مقاله در پي آن است تا نقش و اهميت سواد شبكه‌اي را به‌عنوان زير مجموعه سواد‌اطلاعاتي در پرورش يادگيرندگان فعال و خلاق در آموزش از راه دور، مورد بررسي قرار دهد.





آموزش از راه دور و نقش كتابخانه هاي ديجيتالي در پشتيباني از آن                                                                                

                                                                                                        زهرا رحيمي نژاد                                                   

چكيده

  امروزه مقوله آموزش از راه دور با تاكيد بر روي آموزش الكترونيكي، يكي از مسائل مطرح در جوامع اطلاعاتي است، كه بدون بهره گيري از انواع ابزارها، سيستم ها و استانداردها، كه يكي از مهم ترين آنها كتابخانه ديجيتالي است، ناكارآمد بوده، و نظام آموزش از راه دور بدون وجود آن ناممكن مي باشد. با توجه به اهميت اين دو مقوله در باب آموزش و پژوهش، مقاله حاضر در نظر دارد با بررسي اجمالي اين دو پديده، ويژگيها، مزايا و كاركردهاي آنها را به طور خلاصه تشريح، و نقش حمايتي كتابخانه ديجيتالي را دربر پايي چنين نظام آموزشي نويني مورد اشاره قرار دهد.





ارزيابي در نظام آموزش از راه دور

 

                                                                                                           دكتر مجيد جاوري

                                             نوش آفرين صفري

 

چكيده:

ظهور شبكه هاي ارتباطي گسترده از قبيل اينترنت، در كنار ابزار و امكانات آموزشي پيشرفته، باعث تحول در روش هاي آموزشي شده و اين امكان را فراهم كرده است تا بتوان طيف وسيعي از جويندگان علم را در نقاط مختلف و از فواصل دور و نزديك تحت پوشش شبكه آموزشي در آورد و با روش هايي متفاوت از انواع سنتي، بدون نياز به شركت در كلاس هاي حضوري، آموزش هاي  علمي و تخصصي را به مرحله اجرا در آورد. اين روش آموزشي نوين كه از آن به عنوان آموزش از راه دور (مجازي و الكترونيك) ياد  مي شود، به عنوان پيشرفته ترين روش آموزشي در دنياي امروز مطرح است و از انواع فناوري هاي پيشرفته نظير شبكه هاي اينترنتي، بانكهاي اطلاعاتي، مديريت دانش و ... بهره مي برد. اما آنچه كه مهم است بحث چگونگي ارزيابي از آموخته هاي فراگيران در اين

نوع نظام آموزشي است، در اين مقاله ابتدا ارزيابي در نظام آموزش از راه دور، مدل هاي مختلف ارزيابي در نظام آموزش از راه دور، برگزاري امتحانات از طريق اينترنت و روش هاي ارائه نمرات از طريق اينترنت مورد بررسي قرار گرفته است.





چشم انداز آموزش مجازي در آموزش از راه دور

 

                                                                                                                          دكتر اكبر سليمان نژاد

 

 

چكيده:

در اين مقاله ضرورت آموزش مجازي بحث گرديده است،سپس مفاهيم مرتبط با آموزش مجازي و ضرورت دانشگاه مجازي،انواع آموزش مجازي ارائه گرديده است.




 

بررسي چالشهاي آينده در سازمانها واجراي پروژه‌هاي يادگيري الكترونيكي

 

 

               علي شاعيدي

چكيده:

با ظهور شبكة جهاني اينترنت و تغيير و تحول بوجود آمده بوسيله آن ، عبارات و اصطلاحات جديدي به دنيا كنوني بخصوص رشتة «فناوري آموزشي» شد كه يادگيري الكترونيكي، از آن جمله است. با وجود گستردگي اين پديده هنوز تعريف مشتركي از آن كه مورد قبول همه باشد، در دست نيست. ولي تعريفي كه «راميزوفسكي» ارايه كرده است، تا حدودي از ديگر تعاريف موجود جامع‌تر است. در اين تعريف، اشاره شده كه يادگيري الكترونيكي، هم مي‌تواند فعاليتي انفرادي باشد و هم فعاليتي گروهي. از سوي ديگر، يادگيري الكترونيكي مي‌تواند به صورت پيوسته يا گسسته صورت گيرد. از اواسط دهة 90 شاهد گستردگي روبه رشد دوره‌ها و پروژه‌هاي يادگيري الكترونيكي بوده‌ايم، با وجود اين، پژوهشهاي جديد حاكي از ناكامي بسياري از پروژه‌هاي بزرگ و معروف در دستيابي به هدفهاي خود است. ميزان افت تحصيلي در دوره‌هاي الكترونيكي نسبت به دوره‌هاي حضوري بسيار زياد بوده است. علاوه بر اين، بسياري از افرادي كه در دوره‌هاي الكترونيكي ثبت نام كرده بودند، دوره‌ها را ناتمام رها كرده‌اند. در سالهاي اخير شاهد افزايش نوشتارهاي مربوط به شكست پروژه‌هاي يادگيري الكترونيكي بوده‌ايم كه با بررسي آنها مي‌توان دلايل شكست پروژه‌ها را در رويكردهايي همچون: رويكرد مديريتي، رويكرد مبتني بر نيازها، رويكرد الكترونيكي و رويكرد مبتني بر يادگيري، دسته‌بندي كرد. هر يك از اين رويكردها بر جنبه‌اي از علل شكست تأكيد دارند، اما در رويكرد سيستمي تلفيقي بر تمامي ابعاد تأكيد مي‌شود و بر اين اساس است كه منابع شكست از 3 سطح ناشي مي‌شوند: سطح فرآورده، سطح يادگيرنده (زمينة دروني) و سطح سازماني (زمينة بيروني).




فراگيري و آموزش زبانهاي خارجي در نظام از راه دور در دو دهه گذشته ايران و جهان

 

                                                        منوچهر جعفري گهر

 

چكيده:


يادگيري و ياددهي و بويژه فراگيري زبانهاي خارجي در نظامهاي آموزش باز و از راه دور در  طي سالهاي اخير تحولات شگرفي را پشت سر گذاشته است. اما در بسياري از نقاط جهان از جمله ايران هنوز  به طور عمده روشهاي سنتي آموزش از راه دور مورد استفاده قرار مي گيرد و در نتيجه ياددهي و آموزش زبانهاي خارجي نتوانسته آنگونه كه شايسته است از توان بالقوه فناوريهاي نوين بهره مند گردد.

مقاله حاضر ضمن بررسي تحولات دو دهه اخير در يادگيري و ياددهي زبانهاي خارجي در آموزش از راه دور و چالشهاي پيش روي آن، به ارائه بخشي از نتايج و نتيجه گيريهاي پژوهشي مي پردازد كه در مورد وضعيت كنوني آموزش زبان انگليسي در دانشگاه پيام نور انجام شده است. 




مطالعه نياز سنجي آموزشي نظام آموزش از راه دور دانشگاه پيام نور

 

 

                                                                                                                                         سيد هاشم نعمتي

                               

                                                                              

 

چكيده:   

نظام آموزش از راه دور با برخورداري از ويژگيهاي نظير راهبردهاي انعطاف پذير تعليم وتعلم ، تأمين آموزش در اقصي نقاط و تضمين برابري فرصتهاي آموزشي به ويژه براي افراد خاص ( خانه داران ، ناتوانان جسمي و ... ) چشم انداز روشني از آموزش براي همگان در آتيه را ترسيم مي نمايد .دانشگاه پيام نور ايران با حدود يك ميليون دانشجو تنها دانشگاه موجود در كشور است كه به منظور آموزش از راه دور در مقاطع كارداني ، كارشناسي ، كارشناسي ارشد ، دكترا ، در چهارصد مرگز و واحد آموزشي در سطح كشور مشغول فعاليت مي باشد . اكنون قريب به 20 سال از فعاليت هاي آموزششي و پژوهشي اين دانشگاه مي گذرد ، لازم است بررسي شود كه هدف اصلي اين سيستم آموزشي (( هركسي ، هركجا ، هر زمان بتواند به آموزش عالي دست پيدا كند )) چگونه در مراكز و واحدهاي آموزشي دانشگاه پيام نور محقق شده است ؟

براي پاسخ به اين سوال يك طرح پژوهشي با عنوان (( مطالعه نياز سنجي آموزشي دانشگاه پيام نور )) به مدت دو سال اجرا نموديم . روش پژوهش توصيفي – پيمايشي و جامعه آماري از دو گروه اساتيد ، دانشجويان مراكز و واحدهاي آموزشي دانشگاه پيام نور در 30 استان كشور (70 مركز و واحد آموزشي ) با روش نمونه گيري تصادفي – طبقه اي و با توجه به فرمول كوكران 3000 نفر دانشجو ، 300 نفر عضو هيأت علمي به عنوان نمونه آماري انتخاب گرديد . سپس با شيوه اسنادي و پيمايشي دو پرسشنامه محقق ساخته (پرسشنامه دانشجويان ، پرسشنامه اساتيد) كه پايايي آنها از طريق اجراي آزمون مجدد و محاسبه الفاي گرانباخ براي دانشجويان 82% ، اساتيد 80% به دست آمد اجرا گرديد .                                      

 

 


 










 
1387/8/1 چهارشنبه
كميته علمي- پژوهشي                                     دبير كميته: آقاي دكتر منوچهر جعفري گهر
كميته  پشتيباني- مالي                                      دبير كميته : آقاي هاشمي
كميته روابط عمومي- فرهنگي                           دبير كميته: خانم دكتر سعيدي
كميته استقبال و تشريفات                                 دبير كميته: آقاي مهندس مشايخ
1387/8/1 چهارشنبه
آدرس: تهران، ميني سيتي،ميدان شهيد محلاتي، خيابان نخل، سازمان مركزي دانشگاه پيام نور، ساختمان كتابخانه، طبقه دوم، دفتر دبير خانه همايش
 

Email: 20th@pnu.ac.ir

خانه | بازگشت |
اجرا با : پورتال سازمانی سیگما مهمان (portalguest)